#SMARTOFFICE. INTELIGENTNE BIURO POPRAWIA EFEKTYWNOŚĆ PRACY
Smart – to słowo, które symbolizuje nowoczesność. Inteligentne rozwiązania w coraz większym stopniu wyręczają człowieka w wykonywaniu wielu czynności, poprawiają efektywność pracy i skracają czas operacji. Rozwój technologiczny sprawia, że wszystko staje się smart – technologie, miasta, budynki, biura. W jaki sposób smart office wpływa na efektywność pracy? Czy to tylko trend, czy też realna zmiana jakościowa dla pracodawców i pracowników?
Koncepcja inteligentnych rozwiązań ma źródło w rozwoju technologii informatycznych, ciągłym zwiększaniu mocy obliczeniowej komputerów i Big Data, czyli analizie danych na wielką skalę. Narzędzia sztucznej inteligencji na podstawie zgromadzonych informacji uczą się i na bieżąco dostosowują swoją pracę do zmieniających się potrzeb i oczekiwań. Ich cel jest prosty – w dużym skrócie mają usprawnić obszar, w którym funkcjonują poprzez wdrożenie bardziej efektywnych rozwiązań. Torują człowiekowi drogę i usuwają z niej przeszkody, by mógł skoncentrować się na realizacji najważniejszych działań. Automatyzacja sprawdza się zwłaszcza w czynnościach powtarzalnych, które niepotrzebnie angażują czas i nie tworzą wartości dodanej. Jak takie rozwiązania sprawdzają się w praktyce? Co poza automatyzacją i najnowszymi technologiami decyduje o byciu smart?
Smart city. Wizja przyszłości, która staje się rzeczywistością
Obszarem, w którym inteligentne rozwiązania rozwijają się szczególnie dynamicznie i ze względu na dużą skalę efekt ich działań jest widoczny i odczuwalny przez mieszkańców, są miasta. Koncepcja smart city, której źródeł można szukać w pionierskich realizacjach wizjonerów Lucio Costy i Oscara Niemeyera (projektanci stolicy Brazylii – miasta Brasilia), obejmuje większość aspektów funkcjonowania miasta i ma charakter holistyczny.
Jej celem jest stworzenie organizmu miejskiego, który funkcjonuje w maksymalnie efektywny, przyjazny dla mieszkańców sposób, optymalizuje zużycie energii i zasobów i jest przyjazny dla środowiska. Inteligentne miasta dysponują centralnym systemem zarządzania komunikacją, który w czasie rzeczywistym reaguje na zmieniającą się sytuację na drogach. Transport publiczny jest zróżnicowany i dostosowany do potrzeb, miasto dysponuje rozwiniętą infrastrukturą dla pieszych i rowerzystów i promuje niskoemisyjność. Jednym z priorytetów jest ograniczenie generowania strat, np. wynikających z nadmiernego zużycia wody czy prądu. Stawia się na energię odnawialną, by w możliwie jak największy sposób uniezależnić się od paliw kopalnych. Dominują rozwiązania energooszczędne, dlatego promowane są termomodernizacja, inteligentne systemy zarządzania energią i oświetlenie miejskie o niskim poborze energii. Kluczowym warunkiem skutecznego wdrażania strategii smart city są również inteligentne budynki.
Smart buildings. Przyszłość jest dziś
Większość pionierskich technologii w budownictwie (o części z nich mowa poniżej) wdrażanych jest w projektach komercyjnych. To logiczne – projekty biurowe czy handlowe mają największy potencjał, by stosować nowatorskie rozwiązania. Duża skala pozwala na pokrycie kosztów innowacyjnych technologii, z tego samego powodu mają one większe szanse na wygenerowanie znaczących oszczędności oraz wartości dodanej dla odbiorców. Coraz silniejszy jest trend prop-tech, który promuje wdrażanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych w branży deweloperskiej.
Część rozwiązań, które sprawdzają się w budownictwie komercyjnym, jest później stosowanych w projektach mieszkaniowych czy budynkach użyteczności publicznej. Dotyczy to głównie technologii proekologicznych poprawiających jakość powietrza i wody oraz redukujących zużycie mediów, rozwiązań zwiększających efektywność energetyczną oraz technologii czy systemów zarządzających budynkami, bazujących na inteligentnych rozwiązaniach informatycznych, w tym Internet of Things.
Koncepcja smart building ma nie tylko wymiar praktyczny. Niesie z sobą również katalog wartości, których znaczenie z roku na rok rośnie. To zrównoważony rozwój, odpowiedzialność społeczna, dbałość o pracowników i ich dobrostan. Korzyści, które wynikają z jej zastosowania, są odczuwalne przez wszystkie grupy odbiorców, korzystających z inwestycji – użytkowników, gości i właścicieli.
Smart office. Inteligentne biuro, czyli jakie?
Warunkiem zaprojektowania nowoczesnego biura spełniającego kryteria smart office jest ulokowanie go w budynku, którego warunki techniczne i założenia projektowe odpowiadają tej koncepcji. W największym skrócie – inteligentny budynek i inteligentne biuro to pojęcia w dużej mierze ze sobą tożsame. Jakie kryteria musi spełniać budynek i samo biuro, by było smart?
Jedną z podstawowych wartości jest lokalizacja. Z jednej strony musi odpowiadać potrzebom firm, zarówno wizerunkowym, jak i biznesowym (bliskość potencjalnych kontrahentów). Musi być dobrze skomunikowana z otoczeniem, kluczowy jest w tym przypadku dobry dostęp do komunikacji publicznej umożliwiającej pracownikom rezygnację z korzystania z samochodów. Powinna do maksimum wykorzystywać potencjał danego adresu – wyeksponować niepowtarzalny widok na panoramę miasta w przypadku drapacza chmur czy otaczającą budynek zieleń w przypadku obiektów zlokalizowanych w pobliżu parków. Szczególnie istotne jest odpowiednie podejście do projektu bezpośredniego otoczenia budynku, wtapiające inwestycję w tkankę miejską i współtworzące ją. Dobrym przykładem takiego podejścia jest realizacja Placu Europejskiego, części inwestycji The Warsaw Spire. Sam projekt architektoniczny budynku musi być przemyślany i oferować maksymalnie elastyczną powierzchnię, którą można łatwo adaptować do indywidualnych potrzeb najemców. Tendencją jest stosowanie jak najrzadszej siatki słupów, które narzucają ograniczenia w aranżacji wnętrza.
Jednym z priorytetów jest zastosowanie inteligentnych, uczących się nawyków użytkowników technologii w obszarze HVAC (ogrzewanie, wentylacja, klimatyzacja), jak również biometrycznej kontroli dostępu, która zwalnia najemców z obowiązku noszenia kart dostępu. Alternatywnym rozwiązaniem umożliwiającym rezygnację z kart jest zastąpienie ich smartfonem. Tą drogą poszli projektanci powstającego przy Rondzie Daszyńskiego The Warsaw Hub. Parking w tej inwestycji będzie wyposażony w kamery, które rozpoznają wjeżdżające i wyjeżdżające samochody. Za bezpieczeństwo w smart budynku odpowiada inteligentny system monitoringu. Oświetlenie bazuje na energooszczędnych diodach LED, natężenie i barwę światła można dostosować do trybu pracy i pory dnia. Systemy BMS (zarządzania budynkiem) integrują wszystkie aspekty funkcjonowania obiektu, zwiększają kontrolę nad kosztami poprzez optymalizację zużycia energii oraz wody (odzysk wody zużytej i deszczowej, minioczyszczalnie). Coraz większe znaczenie ma fotowoltaika (w tym ogniwa perowskitowe, zastosowane np. w warszawskim budynku Spark) i pozyskiwanie prądu ze źródeł odnawialnych. Kluczowe jest zastosowanie materiałów i rozwiązań, które sprzyjają dobremu samopoczuciu użytkowników, stąd stosowanie zaawansowanych materiałów wygłuszających czy maksymalna ekspozycja światła dziennego we wnętrzach biurowców.
W inteligentnych budynkach punktem doniesienia na każdym etapie ich projektowania jest prognozowane doświadczenie użytkowników. Pracownik i jego dobro, oprócz świadomej polityki CSR, mają fundamentalne znaczenie w katalogu wartości nowoczesnych organizacji. Celem jest maksymalne ułatwienie im funkcjonowania i wspieranie zdrowego stylu życia. Nowoczesne budynki wyposażone są w pełną infrastrukturę dla rowerzystów (miejsce do parkowania, szatnie, prysznice, w pełni wyposażone stacje obsługi technicznej). Biura wyposażane są w sale fitness oraz przestrzenie umożliwiające relaks i nawiązywanie relacji ze współpracownikami. Inteligentne parkingi optymalizują wykorzystanie miejsc poprzez internetowy system rezerwacji. Najemcom udostępniane są aplikacje, które ułatwiają im komunikację wewnętrzną, umożliwiają sprawdzenie menu kantyny czy rezerwację sali konferencyjnej.
Pracownik w centrum uwagi
Wdrażanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych w budownictwie komercyjnym ma na celu zbudowanie przewagi nad konkurentami i wyznaczanie nowych standardów w branży. W czasach rynku pracownika biuro zyskało dodatkową, być może najważniejszą funkcję: ma przyciągać młode talenty i najlepszych kandydatów na rynku pracy. Co jednak istotne, sposób postrzegania biura jako miejsca pracy wyraźnie się zmienia. Firmy inwestują duże pieniądze w swoje siedziby, ich aranżację i wyposażenie nie po to, by pracownik siedział w nim od rana do wieczora. Chodzi raczej o to, by korzystał z niego tylko wtedy, gdy to konieczne, ale za to w maksymalnie efektywny i przyjazny sposób. To nie przypadek, że wszyscy aktualnie mówią o work/life balance. Dobry pracownik to taki, który potrafi znaleźć równowagę między pracą a życiem prywatnym i spełnia się w obu aspektach. Rolą pracodawcy jest wykorzystanie wszelkich innowacji i nowinek technologicznych, by biuro było jego sprzymierzeńcem w osiągnięciu tego celu.
Jarosław Zdzitowiecki
Director, Head of Tricity, Nuvalu Polska
tel: 022 465 99 66, marketing@nuvalu.pl